Η νήσος Σπέτσες , επίσημα Σπετσαί, βρίσκεται στο Μυρτώο πέλαγος ,στην έξοδο του Αργολικού κόλπου, σε μικρή απόσταση από την Πελοποννησιακή ακτή ,από την οποία χωρίζεται , στο νότιο άκρο της χερσονήσου της Αργολίδας, με τον ομώνυμο δίαυλο.
Το αρχαίο όνομα της νήσου των Σπετσών είναι Τυπάρηνος ή Πιτυούσσα. Το όνομα Σπέτσαι αναφέρεται για πρώτη φορά το 1481, σε μια έκθεση ενός Βενετού πλοιάρχου και ή προέρχεται από το Πέτσα όπως υποστηρίζεται ότι μετέτρεψαν δήθεν η ελληνοαλβανοί κάτοικοι της νήσου το παλαιότερο όνομα, ή -όπως είναι πιθανότερο 0- πρόκειται για φυτώνυμο τοπωνύμιο που προέρχεται από ένα φυτό Σπέντζα.
Η πόλη Σπέτσες χτίστηκε κατά τον 18ο αιώνα . Προηγουμένως ο μοναδικός οικισμός της νήσου βρισκόταν προς το εσωτερικό, στη θέση Καστέλι, αλλά οι Τούρκοι τον κατέστρεψαν το έτος του 1770, κατά την επανάσταση της Πελοποννήσου που είναι γνωστή με το όνομα Ορλωφικά.
Οι κάτοικοι τότε, αφού αποκαταστάθηκε η ησυχία , κατέβηκαν στην παραλία και ίδρυσαν τη σημερινή πόλη .
Η κεντρική παραλιακή πλατεία λέγεται Ντάπια , από το πυροβολοστάσιο που ήταν στημένο εκεί. Επιπλέον διατηρείται το παλιό ιστορικό κοινωνικό κατάστημα της νήσου, η Καντζελαρία ,όπου στις 3 Απριλίου του 1821 σηκώθηκε η σημαία της επαναστάσεως .
Διατηρείται επίσης και ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Νικολάου και εκεί, μέσα στον Ιερό χώρο και μπροστά στον Θεό συνεδρίαζαν οι άρχοντες της νήσου και έπαιρναν τις αποφάσεις τους κατά τη διάρκεια του αγώνος του 1821 .
Οι σημερινές Σπέτσες είναι προικισμένες και με ένα συγχρονισμένο κτηριακό συγκρότημα , δωρεά του Σπετσιώτη Αναργύρου που είχε πλουτίσει ως έμπορος καπνών στην Αίγυπτο .
Στα κτίρια αυτά στεγάζεται η Αναργύρειος και Κοργιαλένειος Σχολή Σπετσών , που συντηρείται κυρίως από το κληροδότημα του ιδρυτού της. Η ιστορία των Σπετσών είναι συγκεχυμένη . Οι πειρατικές επιδρομές είχαν ερημώσει τη νήσο , αλλ'από τον 15ο αιώνα εγκαταστάθηκαν εκεί πολλές οικογένειες, Αλβανοφώνων χριστιανών , ιδίως μετά την κατάλυση από τους Τούρκους του δεσποτάτου της Πελοποννήσου ,όπου χρησιμοποιούσαν ως μισθοφόροι πολεμιστές . Από τον 17ο αιώνα, και αποκλειστικά για λόγους ασφαλείας , άρχισαν να καταφεύγουν στις Σπέτσες και άλλοι Έλληνες, που προέρχονταν κυρίως από την Λακωνία , την Κυνουρία , την Αργολίδα και την Ερμιόνη. Όλοι αυτοί αναμείχθηκαν με τους Αλβανόφωνους πολεμιστές και δημιουργήθηκε έτσι μία νέα και δυναμική γενναία, που ξεχώρισε ,ιδίως για την εξυπνάδα της , την επιχειρηματικότητα και την θαρραλέα ναυτική της επίδοση .
Οι Σπετσιώτες αναδείχθηκαν σε μεγάλους θαλασσινούς . Κατασκεύασαν , από τα πεύκα του νησιού, τους , τα "λατινάδικα" και τα "σαχτούρια" - απ'όπου και το επίθετο Σαχτούρης -, μικρά ,αλλά ταχύπλοα σκάφη . Και από το 1810 άρχισαν και ναυπηγούσαν μεγάλα εύδρομα , που τα εξόπλιζαν με πυροβόλα και με τα οποία επιχειρούσαν τολμηρά εμπορικά ταξίδια ως τη Βαλτική θάλασσα .
Η εξέλιξη όμως αυτή των ναυτικών πραγμάτων προκάλεσε στη ζωή του νησιού μεγάλες ανακατατάξεις . Άφθονος πλούτος εισέρρευσε τότε στις Σπέτσες και ισχυρή εφοπλιστές αναφάνηκαν , οι εμποροκαραβοκυραίοι του καιρού εκείνου .
Αντίθετα όμως με ό,τι έγινε σε άλλα υπόδουλα ελληνικά κέντρα , εδώ η οικονομική και πολιτική άνθιση δεν συνοδεύθηκε παράλληλα και από την πνευματική άνθιση . Πνευματική πρόοδο δεν αξίζει να αναζητήσει κανείς στις Σπέτσες .
Φλογεροί όμως πατριώτες οι Σπετσιώτες σήκωσαν όμως πρώτοι απ'όλα τα νησιά τη σημαία της επαναστάσεως . Και έτρεξαν τούτο αμέσως και χωρίς υπολογισμούς , στις 3 Απριλίου του 1821 .
Συντέλεσαν βέβαια σ'αυτό , παράλληλα με τον μεγάλο τους πατριωτισμό ,η μείωση πολλών επιφανών Σπετσιωτών στη Φιλική Εταιρεία , όπως και τα κηρύγματα του παπά - Ευθύμη-, ενός ιερομένου που ζούσε στο νησάκι Καμένη και που οι Σπετσιώτες τον θεωρούσαν σαν ένα είδος λαϊκού προφήτη και Άγιου , που ασκούσε μεγάλη επιρροή .
Η συμβολή των Σπετσών στην επανάσταση του 1821 υπήρξε ανυπολόγιστη, γιατί οι γενναίοι αυτοί ναυτικοί πρόσφεραν με εκπληκτική προθυμία ολόκληρο το στόλο τους για την μεγάλη υπόθεση της σκλαβωμένης πατρίδας .
Την ημέρα που υψώθηκε η επαναστατική σημαία υπήρχαν 30 μεγάλα Σπετσιωτικά πλοία , εξοπλισμένα με 12 εώς 18 πυροβόλα το καθένα , και αυτά απετέλεσαν την πρώτη πολεμική μοίρα του μαχόμενου έθνους .
Δεν είναι μικρή υπόθεση τα 30 έτοιμα καράβια , που διαθέτουν συνολικά πάνω από 500 κανόνια και είναι γεμάτα με πληρώματα εμπειροπόλεμα και ατρόμητα .
Κατά την διάρκεια όλο του αγώνος ναυπηγήθηκαν στη νήσο άλλα 27 μεγάλα σκάφη . Και ο στόλος αυτός για να συντηρηθεί επί τόσα χρόνια ,δεν περίμενε οικονομική βοήθεια απ'έξω. Τον συντηρούσαν οι ίδιοι οι Σπετσιώτες που διέθεταν τεράστια χρηματικά ποσά.
Πολλοί εξ'άλλου κάτοικοι της νήσου πολέμησαν εναντίον των Τούρκων στη στεριά μετέχοντας σε μάχες που γίνονταν στην Πελοπόννησο .
Η ελληνική πολιτεία , τιμώντας την τεράστια εκείνη εθνική εισφορά , παραχώρησε αργότερα στη νήσο το τιμητικό προνόμοιο να αντιπροσωπεύεται απευθείας στο κοινοβούλιο , έχοντας επί ένα αιώνα δικό της βουλευτή ανεξάρτητα από την εκλογική βάση .
ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ
Οι Σπετσιώτες αναδείχθηκαν σε μεγάλους θαλασσινούς . Κατασκεύασαν , από τα πεύκα του νησιού, τους , τα "λατινάδικα" και τα "σαχτούρια" - απ'όπου και το επίθετο Σαχτούρης -, μικρά ,αλλά ταχύπλοα σκάφη . Και από το 1810 άρχισαν και ναυπηγούσαν μεγάλα εύδρομα , που τα εξόπλιζαν με πυροβόλα και με τα οποία επιχειρούσαν τολμηρά εμπορικά ταξίδια ως τη Βαλτική θάλασσα .
Η εξέλιξη όμως αυτή των ναυτικών πραγμάτων προκάλεσε στη ζωή του νησιού μεγάλες ανακατατάξεις . Άφθονος πλούτος εισέρρευσε τότε στις Σπέτσες και ισχυρή εφοπλιστές αναφάνηκαν , οι εμποροκαραβοκυραίοι του καιρού εκείνου .
Αντίθετα όμως με ό,τι έγινε σε άλλα υπόδουλα ελληνικά κέντρα , εδώ η οικονομική και πολιτική άνθιση δεν συνοδεύθηκε παράλληλα και από την πνευματική άνθιση . Πνευματική πρόοδο δεν αξίζει να αναζητήσει κανείς στις Σπέτσες .
Φλογεροί όμως πατριώτες οι Σπετσιώτες σήκωσαν όμως πρώτοι απ'όλα τα νησιά τη σημαία της επαναστάσεως . Και έτρεξαν τούτο αμέσως και χωρίς υπολογισμούς , στις 3 Απριλίου του 1821 .
Συντέλεσαν βέβαια σ'αυτό , παράλληλα με τον μεγάλο τους πατριωτισμό ,η μείωση πολλών επιφανών Σπετσιωτών στη Φιλική Εταιρεία , όπως και τα κηρύγματα του παπά - Ευθύμη-, ενός ιερομένου που ζούσε στο νησάκι Καμένη και που οι Σπετσιώτες τον θεωρούσαν σαν ένα είδος λαϊκού προφήτη και Άγιου , που ασκούσε μεγάλη επιρροή .
Η συμβολή των Σπετσών στην επανάσταση του 1821 υπήρξε ανυπολόγιστη, γιατί οι γενναίοι αυτοί ναυτικοί πρόσφεραν με εκπληκτική προθυμία ολόκληρο το στόλο τους για την μεγάλη υπόθεση της σκλαβωμένης πατρίδας .
Την ημέρα που υψώθηκε η επαναστατική σημαία υπήρχαν 30 μεγάλα Σπετσιωτικά πλοία , εξοπλισμένα με 12 εώς 18 πυροβόλα το καθένα , και αυτά απετέλεσαν την πρώτη πολεμική μοίρα του μαχόμενου έθνους .
Δεν είναι μικρή υπόθεση τα 30 έτοιμα καράβια , που διαθέτουν συνολικά πάνω από 500 κανόνια και είναι γεμάτα με πληρώματα εμπειροπόλεμα και ατρόμητα .
Κατά την διάρκεια όλο του αγώνος ναυπηγήθηκαν στη νήσο άλλα 27 μεγάλα σκάφη . Και ο στόλος αυτός για να συντηρηθεί επί τόσα χρόνια ,δεν περίμενε οικονομική βοήθεια απ'έξω. Τον συντηρούσαν οι ίδιοι οι Σπετσιώτες που διέθεταν τεράστια χρηματικά ποσά.
Πολλοί εξ'άλλου κάτοικοι της νήσου πολέμησαν εναντίον των Τούρκων στη στεριά μετέχοντας σε μάχες που γίνονταν στην Πελοπόννησο .
Η ελληνική πολιτεία , τιμώντας την τεράστια εκείνη εθνική εισφορά , παραχώρησε αργότερα στη νήσο το τιμητικό προνόμοιο να αντιπροσωπεύεται απευθείας στο κοινοβούλιο , έχοντας επί ένα αιώνα δικό της βουλευτή ανεξάρτητα από την εκλογική βάση .
ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑΣ
Οι Σπέτσες διατηρούν αρκετά παλιά αρχοντικά , ανάμεσα στα οποία και το σπίτι της περίφημης αγωνίστριας του 1821 , της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας.
Η μεγάλη αυτή ηρωίδα είχε γεννηθεί στη πόλη . Ο πατέρας της , ο Υδραίος πλοίαρχος Σταυριανός Πινότσης, είχε συλληφθεί από τους Τούρκους το 1770, έπειτα από τη καταστολή της άτυχης επαναστάσεως στα Ορλωφικά .
Και η μητέρα της έγκυος και επίτοκος τότε , έσπευσε στην πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, για να δει στις φυλακές τον άνδρα της .
Εκεί στις 11 Μάη του 1771 η καπετάνισσα της Ύδρας γέννησε τη κόρη της που την βάφτισε ο εγκατεστημένος στη πόλη Μανιάτης Μούρτζινος, και της έδωσε όνομα Λασκαρίνα που προέρχεται από το Βυζαντινό επίθετο Λάσκαρης.
Το 1778 η χήρα μητέρα της παντρεύτηκε τον Σπετσιώτη πλοίαρχο Δημήτρη Ορλώφ και εγκαταστήθηκε στις Σπέτσες .
Εκεί η Λασκαρίνα σε ηλικία 17 ετών έγινε σύζυγος του Σπετσιώτη καραβοκύρη Δημήτρη Γιαννούζα , που σκοτώθηκε το 1797 σε μια ναυμαχία με Αλγερινούς πειρατές .
Έπειτα από 4 χρόνια η Λασκαρίνα ξαναπαντρεύτηκε με τον επίσης Σπετσιώτη Δημήτρη Μπουμπουλή , ο οποίος όμως - κατά μια δραματική σύμπτωση - είχε αργότερα το ίδιο τραγικό τέλος με το πρώτο σύζυγο. Σκοτώθηκε και αυτός στη ναυμαχία με τους Αλγερινούς πειρατές κατά το έτος 1811.
Η Μπουμπουλίνα έμεινε χήρα για δεύτερη φορά και με περιουσία κολοσσιαία που ξεπερνούσε στις 30.000 χρυσά τάλιρα της εποχής εκείνης , ενώ παράλληλα ήταν ιδιοκτήτρια πολλών καραβιών .
Όταν όμως εξερράγει η επανάσταση του 1821 η Μπουμπουλίνα διέθεσε αδίστακτα όλη την περιουσία της υπέρ του αγώνος. Εμπάρκαρε στο μεγαλύτερο καράβι της ,τον "Αγαμέμνονα" , και μαζί με τρία άλλα μικρότερα συγκρότησε δική της ναυτική μοίρα, με την οποία πήρε μέρος στον αποκλεισμό του Αναπλιού.
Ήθελε όμως ακόμη περισσότερη μαχική δράση, για τούτο και οργάνωσε ένα χερσαίο σώμα παλικαριών , με τον οποίο πήρε μέρος και με μάχες της ξηράς .
Όταν έπεσε η Τριπολιτσά στα χέρια των Ελλήνων η Μπουμπουλίνα - καβάλα πάνω σε ένα άσπρο άλογο - μπήκε μαζί με τους άλλους αρχηγούς στην εκπορθημένη πρωτεύουσα του Μοριά .
Και έσωσε τότε το χαρέμι του Τούρκου πασά , που διέτρεχε άμεσο κίνδυνο σφαγής από τη μανία των παλικαριών .
Έπειτα έντονη δράση 4 ετών , η Μπουμπουλίνα κατά το 1825 αποσύρθηκε τελικά στις Σπέτσες για να ζήσει με τα υπολείμματα της περιουσίας της .
Τη νύχτα όμως της 22 Μαϊου του 1825 , συνέβη στο νησί ένα περίεργο επεισόδιο :
Ο γιός της από τον πρώτο γάμο Γιώργης Γιάννουζας απήγαγε ένα κορίτσι , την Ευγενία Κούτση , για να την παντρευτεί .
Άλλοι συγγενείς του κοριτσιού έσπευσαν αγριεμένοι στο σπίτι της Μπουμπουλίνας.
Μαζί τους συντάχθηκε και ο ετεροθαλής αδερφός της καραβοκύρισσας , ο Λάζαρος Όρλωφ που ήταν παντρεμένος με την αδερφή της κόρης που είχε απαχθεί .
Η ομάδα των ανθρώπων εκείνων θορυβούσε κάτω από τα παράθυρα της Μπουμπουλίνας και καταργιόταν το γιό της , και εκείνη βγήκε στο μπαλκόνι και αρχισέ με τον αδερφό της Λάζαρο Όρλωφ μια οξύτητα λογομαχία .
Ξαφνικά όμως ,μια σφαίρα που ρίχτηκε από κάτω την χτύπησε στο μέτωπο και την έριξε νεκρή με αυτόν τον απροσδόκητο τρόπο τερμάτισε ξαφνικά και άδοξα τη ζωή της η πιο ένδοξη γυναίκα του 1821.
πηγή :
βιβλίο : "ΜΕΓΑΛΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΝΟΜΠΕΛ" συγγραφεας ΣΕΙ ΤΩΜ ΤΟΜΟΣ 10 ΕΚΔΟΣΕΙΣ Χ.Ρ.ΓΙΟΒΑΝΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου